ĐẶC
SẢN ẨM THỰC MIỀN BẮC
Miền
Bắc, người Việt sống tập trung tại khu vực đồng bằng sông Hồng, mà nhất là khu
vực Hà Nội và các vùng lân cận. Là vùng đất ngàn năm văn vật, là kinh đô của nước
ta trong nhiều thời đại, với đây còn là chiếc nôi của văn hoá Đại Việt, nên
phong cách ẩm thực của khu vực này kế thừa và thu hút tinh tuý là sự kết hợp của
nhiều vùng trên cả nước. Đồng thời, do có thời tiết bốn mùa rõ rệt, do thời
tiêt chia thành nhiều mua nên người miền bắc thức ăn cũng nhiều loại khác nhau
để phug hợp với thời tiết từng mùa như câu nói mà ông cha ta để lại “mùa nào thức
đó”. Văn hoá ẩm thực ở miền Bắc thời xưa còn được phân chia theo giai cấp nết đặc
trung ẩm thực của người quý tộc và người bình và ẩm thực của các lễ hội.
Đặc sản thịt chó
Miền
bắc có vùng diện tích đất rộng lớn nhưng chủ yếu là đồi núi. Nên diện tích đất
canh tác của miền Bắc khá hẹp, dân cư lại đông đúc vì là vùng kinh đô của cả nước
qua nhiều thời đại, vì vậy bữa cơm hằng ngày của người dân miền Bắc rất kham khổ,
nhất là tần lớp nông rân bửa ăn của họ rất là giản dị và kham khổ. Việc chăn
nuôi ở miền bắc gặp nhiều khó khan do thiên tai bệnh dịch, vì thế người dân đồng
bằng miền Bắc đã đưa thịt chó vào làm món ăn, thay thế cho thịt lợn thịt gà. Và
bây giời thịt chó trở đã thành đặc sản của dân miền Bắc với 7 món: Luộc, chả, dồi,
dựa mận, xáo, chạo, nem.
|
thịt chó |
Gỏi
cá đặc sản của miền bắc trong mùa hè, dung món gỏi cá vừa để tiết kiệm thức ăn
do có thể trộn rất nhiều rau vào gỏi, vừa là món ăn giải nhiệt vào mùa hè.
Bún
cũng là một trong những món ăn đặc sản của người miền bắc, do diện tích đất
canh tác hẹp, lượng lúa gạo khá ít, người dân miền Bắc đã làm ra sợi bún, dùng
thay cơm, vì 1kg gạo làm ra được 3kg bún. Từ bún người bắc đã chế ra nhiều món
ăn ngon từ những sợ búm này. Ta có thể làm các món từ đơn đơn giản đến phức tạp
như như bún riêu, bún ốc, bún mộc, cho tới những món bún phức tạp cầu kỳ như
bún thang, bún chả, bún trở thành món ăn quen thuộc trên toàn đất nước. khi món
bún được chuyền tới miền nam bún lại trở thành bùn bò bún mắm
|
gia vị cho bún thang |
Đó
là tầng lớp nông dân chân lấm tay bùn thì họ mới nghĩ ra món bún còn tần lớp
quý tộc họ thừng tổ chức những buổi lễ với những món xa sĩ “mâm cao cỗ đầy”,
thường gọi là cỗ bát đĩa, có 8 món với 4 bát 4 đĩa hoặc 10 món với 4 bát 6 đĩa.
Đối với một số gia đình thượng lưu, cỗ có khi lên đến 8 bát 8 đĩa. Các món bày
đĩa thường là thịt gà luộc, gà rán, thịt kho Tàu, thịt xá xíu, giò lụa, giò thủ,
lạp xưởng, củ cải ngâm giấm trộn rau cần, sứa trộn thịt,… Các món bát thường là
bóng bì, bóng cá thủ, càri khoai tây, măng, miến, chim hầm, món ninh, mộc. Cỗ
sang trọng thì có yến sào. Cỗ này giờ ta hay thường gặp trong đám cưới trong
ngày lễ ngày hội, đây cũng là một trong những phong tục của người bắc
|
cổ bát đĩa |
Phở
đặc sản miền bắc được nhiều người ngoại quốc biết tới
Phở
món ăn nổi tiếng kháp thế giới, được các du khách nước ngoài khi đến Việt Nam đều
thích ăn. Phở có nguồn gốc từ món Thắng cố (thịt hầm) của các dân tộc thiểu số ở
Hà Giang, Vào khoảng năm 1930, các công nhân nhập cư đã đem món “thịt hầm” này
vào Nam Định và Hà Nội, ăn với bánh đa tươi. Người Pháp, lúc này đang cai trị
Việt Nam, gọi món này là pot-au-feu, đọc như "pốt tô phơ", sau người
Việt chuyển thánh từ “Phở”. Sợi bánh đa cũng được chế biến dần, thành sợi phở của
ngày nay. Món phở truyền thống của miền Bắc chỉ có phở chín (nạm) hoặc phở tái,
tô phở chỉ có ít bánh, vài lát thịt bò, ít hành xắt nhuyễn, ăn với tương ớt.
Gia
vị của những món ăn ở miền bắc
Gia
vị là hương hoa tinh tuý của ẩm thực. Ẩm thực miền Bắc còn đặc trưng với cách
phối trộn gia vị không quá cay, quá ngọt hay quá béo. Sự tài tình trong việc phối
hợp gia vị khi chế biến món ăn của người dân miền Bắc không những giúp làm mất
đi mùi tanh của thức ăn mà còn làm tăng thêm hương vị của món ăn. Các loại gia
vị trong ẩm thực miền Bắc rất phong phú và riêng biệt cho từng món ăn, bao gồm
nhiều loại rau thơm như tía tô, hành cho bát cháo giải cảm; thìa là cho món
riêu cá hay bún chả cá Lã Vọng; húng Láng, loại rau chỉ có thể trồng trên đất
làng Láng mới có được mùi vị đặc trưng, lá mơ ăn kèm thịt chó; gừng, riềng luôn
có trong mẻ cá kho; lá chanh non xanh mởn được xắt nhuyễn và rắc trên dĩa gà luộc;
các gia vị lên men như mắm tôm, mẻ hoặc giấm bổng là gia vị không thể thiếu của
món bún riêu, bún ốc.
Nhìn
chung, người Việt rất chú ý đến nghi lễ, thứ bậc trong ăn uống. Nhưng nói đến đặc
lựa chọn nguyên vật liệu hay phối hợp gia vị cũng được chú trọng, luôn làm theo
một chuẩn mực nhất định Nhưng đó lại là phong cách ẩm thực truyền thống của Việt
Nam nói chung và miền Bắc nói riêng.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét